دیابت بارداری
بیماری دیابت را در زنان حامله می توان به ترتیب زیر تقسیم بندی کرد :
افرادی که بیماری دیابت آنان قبل از حاملگی تشخیص داده می شود(دیابت قبل از حاملگی یا دیابت آشکار) و افرادی که بیماری آنان طی حاملگی تشخیص داده می شود (دیابت حاملگی).
1)دیابت آشکار
دیابت آشکار شایع ترین عارضه ی طبی در حاملگی است. این افراد علایم و نشانه های کلاسیکی مانند پرنوشی ،پرادراری،و کاهش غیرقابل توجیه وزن را نشان می دهند.
در اولین آزمایش بررسی قند خون ناشتا بیشتر و مساوی 126 است.
2)دیابت حاملگی
دیابت حاملگی ،به صورت شدتهای مختلف عدم تحمل به کربوهیدرات که اولین بار در حاملگی شروع شده یا تشخیص داده می شود. دیابت بارداری همانند سایر انواع دیابت اختلالی است که نحوه ی مصرف قند توسط بدن را مختل می سازد. دلیل ایجاد این اختلال این است که بارداری نیاز بدن به انسولین را افزایش می دهد، در حالی که بدن همیشه نمی تواند به مقدار کافی انسولین تولید نماید.
3)پره دیابتیک(مستعد دیابت )
نوع سومی از دیابت در بارداری تعریف شده است که این افراد را نمیتوان در دسته ی افراد دچار دیابت تلقی کرد و اصطلاحا مقدار گلوکز(قند)پلاسمای خون آنها در حد لب مرزی (بین 93 تا 125)است که با رعایت رژیم غذایی مناسب و انجام منظم فعالیت های بدنی و بررسی های متناوب آزمایشگاهی می توان کنترل کرد. و بارداری را با روند طبیعی غیر دیابتیک طی کرد.
آثار مادری و جنینی دیابت حاملگی
این اختلال می تواند منجر به بزرگ شدن جنین (بیش از 4 کیلوگرم) شود، که این خود مشکل ساز است زیرا یک جنین بزرگ ممکن است هنگام زایمان هنگام زایمان دچار آسیب شود، هم چنین یک جنین بزرگ ممکن است هنگام زایمان به مادر خود نیز آسیب وارد کند. گاهی اندازه ی جنین مناسب نبوده و مادر می بایست تحت عمل سزارین (جراحی به منظور خروج جنین) قرار گیرد. دیابت بارداری هم چنین احتمال بروز پره اکلامپسی که یک بیماری تهدید کننده ی حیات است را افزایش می دهد. (پره اکلامپسی یا مسمومیت حاملگی، سبب افزایش فشار خون می شود)
آثار مادری و جنینی دیابت آشکار
دیابت آشکاری که در دوران قبل بارداری و بارداری به خوبی کنترل نمی شود،اثر قابل توجهی بر پیامد حاملگی دارد به طوریکه رویان،جنین و مادر،به طور شایعتر دچار عوارض وخیمتری شوند و مستقیما قابل انتساب به دیابت هستند.
سقط زودرس ،زایمان زودرس (افزایش ریسک مرگ نوزاد در پی زایمان زودرس)،وزن بیش از حد جنین،افت قند خون نوزاد پس بلافاصله پس از تولد،کمبود کلسیم سرم خون دوره نوزادی از آثار جنینی دیابت کنترل نشده مادر در این دوران است.
همچنین دیابت کنترل نشده قبل و طی دوران بارداری می تواند آثار مادری از قبیل مشکلات چشمی ،کلیوی،قلبی و افزایش ریسک عفونت ها را در پی داشته باشد.
چه افرادی بیشتر در معرض دیابت بارداری هستند؟
سابقه ی قبلی دیابت بارداری داشته باشید
دچار اضافه وزن هستید(BMI>27)
در خانواده ی شما فرد دیابتی وجود دارد
زایمان نوزاد بالای 4 کیلوگرم
بارداران دارای پیشینه مرده زایی ، سقط مکرر و نوزادان دچار نقص عضو
سن شما بالاتر از 25 سال است
سابقه فشار خون بالا
تدابیر درمانی
1)رژیم غذایی : رژیم غذایی مادر دچار عارضه دیابت بر اساس وزن قبل از بارداری و مقدار نمایه توده بدنی (BMI) محاسبه شده و توسط متخصص تغذیه تنظیم می شود. به طور کلی توصیه می شود از مواد غذایی شیرین و غذاهای پرچرب اجتناب کنند و سعی شود از مواد غذایی با فیبر فراوان استفاده شود.
2)ورزش : ورزش منظم تناسب قلبی_عروقی را بدون بهبود پیامد حاملگی ،افزایش می دهد.فعالیت جسمانی در دوران حاملگی باعث کاهش خطر دیابت حاملگی می شود. شما نیاز نیست برای درمان دیابت بارداری ورزش کنید اما داشتن فعالیت به شما کمک می کند که قند خون خود را کنترل کنید. اگر از قبل ورزش می کردید، همان ورزشی را که انجام می دادید، ادامه دهید. اگر تا به حال ورزش نمی کردید و حالا قصد ورزش دارید،از پزشک یا ماما خود سوال کنید که چه نوع ورزشی برای شما مناسب است.
3)پایش متناوب قند خون : در آن دسته از زنان مبتلا به دیابت حاملگی که صرفا با رژیم غذایی درمان می شوند،بهتر است از مانیتور شخصی گلوکز خون استفاده شود و با استفاده از دستگاه تست قند خون خانگی قند ناشتا و بعد از تغذیه مرتب چک شود.
4)انسولین : اکثر متخصصان ،درمان با انسولین را در زنان مبتلا به دیابت حاملگی در صورتی شروع می کنند که میزان قند خون ناشتای آنها غلیرغم درمان تغذیه ای بیشتر از 105 میلی گرم در دسی لیتر باشد.به طور کلی استفاده از داروهای خوراکی پایین آورنده ی قند خون در دوران حاملگی ارجح نیستند و زنان دیابتیک اغلب تحت درمان انسولین تزریقی قرار می گیرند.
تدابیر زایمانی
انتخاب نوع زایمان در زنان دیابتیک به عوامل مختلفی از جمله وزن جنین (در صورتی که وزن تخمینی جنین با سونوگرافی 4500 یا بیشتر باشد زایمان سزارین انتخاب می شود)،زمان زایمان (به موقع یا زودرس)،میزان کنترل بر سطح قند خون مادر بستگی دارد.
ارزیابی پس از زایمان
زنانی که در آنان دیابت حاملگی تشخیص داده می شود،باید در هفته های 6تا12 بعد از زایمان و پس از آن در فاصله های زمانی دیگر ،تحت ارزیابی با تست تحمل گلوکز خوراکی قرار بگیرند.
زنان دارای سابقه ی دیابت حاملگی ،در معرض خطر عوارض قلبی_عروقی ،اختلالات چربی خون،افزایش فشارخون و چاقی شکم نیز هستند که نیاز به کنترل و چکاپ پس از زایمان را در این افراد بیشتر می کند.
منبع:کتاب بارداری و زایمان ویلیامز
درج دیدگاه